به نام خدا

وَجَاهِدُوا فِی اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ هُوَ اجْتَبَاکُمْ وَمَا جَعَلَ عَلَیْکُمْ فِی الدِّینِ مِنْ حَرَجٍ مِّلَّةَ أَبِیکُمْ إِبْرَاهِیمَ هُوَ سَمَّاکُمُ الْمُسْلِمینَ مِن قَبْلُ وَفِی هَذَا لِیَکُونَ الرَّسُولُ شَهِیدًا عَلَیْکُمْ وَتَکُونُوا شُهَدَاء عَلَى النَّاسِ فَأَقِیمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّکَاةَ وَاعْتَصِمُوا بِاللَّهِ هُوَ مَوْلَاکُمْ فَنِعْمَ الْمَوْلَى وَنِعْمَ النَّصِیرُ  78 حج

و در راه خدا چنانکه حق جهاد [در راه] اوست جهاد کنید اوست که شما را [براى خود] برگزیده و در دین بر شما سختى قرار نداده است آیین پدرتان ابراهیم [نیز چنین بوده است] او بود که قبلا شما را مسلمان نامید و در این [قرآن نیز همین مطلب آمده است] تا این پیامبر بر شما گواه باشد و شما بر مردم گواه باشید پس نماز را برپا دارید و زکات بدهید و به پناه خدا روید او مولاى شماست چه نیکو مولایى و چه نیکو یاورى (??)

وَنَزَعْنَا مِن کُلِّ أُمَّةٍ شَهِیدًا فَقُلْنَا هَاتُوا بُرْهَانَکُمْ فَعَلِمُوا أَنَّ الْحَقَّ لِلَّهِ وَضَلَّ عَنْهُم مَّا کَانُوا یَفْتَرُونَ 75 قصص

و از میان هر امتى گواهى بیرون مى‏کشیم و مى‏گوییم برهان خود را بیاورید پس بدانند که حق از آن خداست و آنچه برمى‏بافتند از دستشان مى‏رود

إِذْ دَخَلُوا عَلَى دَاوُودَ فَفَزِعَ مِنْهُمْ قَالُوا لَا تَخَفْ خَصْمَانِ بَغَى بَعْضُنَا عَلَى بَعْضٍ فَاحْکُم بَیْنَنَا بِالْحَقِّ وَلَا تُشْطِطْ وَاهْدِنَا إِلَى سَوَاء الصِّرَاطِ 22ص

وقتى [به طور ناگهانى] بر داوود درآمدند و او از آنان به هراس افتاد گفتند مترس [ما] دو مدعى [هستیم] که یکى از ما بر دیگرى تجاوز کرده پس میان ما به حق داورى کن و از حق دور مشو و ما را به راه راست راهبر باش

ارتباط حق و فروع دین : مثل جهاد -نماز - زکات تولا- تبری

ارتباط بین حق و وسایل رسیدن به حق :‌ قضاوت - شهادت

درآیه 78 سوره حج خداوند ارتباط حق و حقانیت با فروع دین را که شعاعهای جداناپذیر اصول دین می باشند را مورد توجه قرار داده است ، حقانیت جهاد آن است که برای رضای معبود صورت گیرد وبرای رسیدن به رضایت حق جهاد ،که بالاترین ایثار انسان یعنی گذشتن از جان است صورت می گیرد اما همین جهاد هم باید در نیت ،حق را پشتیبان خود قرار دهد ، جهاد  بی حق و بی خواست رسیدن به حق ،جهادی است که حق جهاد در مورد آن صورت نگرفته است.

 همچنین پیروی از رسول که تجلی تبرا  وتولا است و   نماز که بالاترین عبادت و نشانه عبودیت است حقی دارد برای رسیدن به حق واقعی واین آیه به زیبایی این ارتباط را نشان داده است .

وا ما شهادت وقضاوت که راه های رسیدن به حقانیت حق در دنیا و آخرت می باشد حتی خداوند که عالم به همه امور و رفتارهای انسان است برای حسابرسی از شهادت در روز قیامت استفاده می کند بنابراین اصل شهادت و قضاوت حقوقی هستند که باید در دنیای حقیقی مورد توجه قرار گیرد، خداوند در قرآن بسیار قضاوت ها و شهادت ها را مثال زده است مثل آیه 22 سوره ص که شهادت حضرت داود را مثال زده است اگرچه حضرت داود پیامبر بوده وا گر چه این قضاوت بسیار آسان به نظر میرسده اما ایشان در امر قضاوت دچار اشتباه شده است اگر نبود بخشش خداوند وراهنمایی او در امر شهادتها ،حقها نادیده انگاشته می شد و حقی به حق دار نمیرسد .

اما پایه های شهادت چیست ؟ به واقع شهادت و رسیدن به حق شهادت سخت  نیست زیرا هر چیز که بر پایه فطرت انسان باشد روشن و آشکار است اما آنچه که مسیر شهادتها و قضاوتها را از اصل خود که همان حقانیت است دور می کند دور شدن انسان از فطرت پاکی است که بهترین قاضی می تواند باشد هر چقدر انسان از این فطرت پاک دور شود رسیدن به حق سختتر می شود به همین دلیل است که قضاوت براری شخصی چون علی (ع) آسان به نظر می رسد و برای دیگران سخت .

حق امری بی پرده است بی راهه ندارد، امری بسیار روان و شفاف که هیچ چیزی به ان نمی چسبد، چرا این حق گم می شود ؟ چون به دنیا آلوده می گردد . اگر راه های رسیدن به حق که بسیار نزدیک است گوش وچشم و دل از غبار پاک باشد حق خود آشکار می شود و هر کدام از انسانها می توانند شاهد و قاضی باشند .

بر همین اساس خداوند در قران می فرمایند درروز قیامت که کتابها گشوده میشود خود برای قضاوت خود کافی هستید .

تاریخ از سال 61 قمری تا امروز می پرسد چرا  صحنه کربلا که حقانیت آن چون خورشید آشکار بود به کشته شدن حق انجامید ؟ وقتی چشم و گوش ودلها آلوده دنیا شد حق گم شد و چشمها با اینکه بینا بود ندید و گوشها هزار حرف امام را نشنید و دلها عطر پیامبر (ص)را از خیام اباعبدالله(ع) نچشید ، به همین سادگی قضاوت مسیر اشتباه رفت و حق بر دار شد .